ولایت و بصیرت

پیامدهای ضعف بصیرت سیاسی چیست؟؟ 1

سه شنبه, ۷ دی ۱۳۹۵، ۰۸:۲۰ ق.ظ

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یکی از مهم ترین و بزرگ ترین پشتوانه انقلاب اسلامی و در عین حال از دستاوردهای مقدس آن می باشد. این نهاد مقدس که محل تجمع انسانهای مؤمن و مخلص برای خدمتگزاری به اسلام و انقلاب اسلامی می باشد از بدو تأسیس تاکنون، تحولات عظیمی را در صحنه های داخلی، منطقه ای و بین المللی رقم زده است. تاریخ گذشته سپاه پاسداران پُر است از رشادتها، شجاعتها و ولایتمداری که آن را سرآمد همه نیروهای نظامی دنیا کرده است. این صفات بی بدیل باعث شد که امام خمینی(ره) معمار بزرگ انقلاب اسلامی، از آن اینگونه یاد بفرمایند: »شما (پاسداران) مجسم مظلومیت ها و رشادت های این ملت بزرگ در صحنه نبرد و تاریخ مصوّر انقلابید. شما فرزندان دفاع مقدس و پرچمداران عزت مسلمین و سپر حوادث این کشورید، شما یادگاران و همسنگران و فرماندهان و مسئولان بیداردلانی بوده اید که امروز در قرارگاه محضر حق مأوا گزیده اند.«{. . روزنامه جمهوری اسلامی، 27 / 6 / 1367. .}

 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، طی سه دهه انقلاب اسلامی فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشته و شایستگی خویش را در تمام این مدت در جهت پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی نشان داده است. یقیناً این گونه افتخارات منوط به استمرار آن، مایه افتخار است. به همین خاطر مقام معظم رهبری، حضرت آیةاللَّه العظمی خامنه ای همواره به حفظ این روحیه برای مصون ماندن سپاه سفارش فرموده و اعلام داشته اند که »این خصوصیات را برای خودمان نگه داریم، اگر نگه داشتیم این افتخار برای ما می ماند و اگر نگه نداشتیم این افتخار نمی ماند.« سپاه که در دامن ارزشهای اصیل انقلابی و اسلامی و بصیرت و{. . مقام معظم رهبری، شهریور 1383 به نقل از پرچمداران عزّت، تهران، نمایندگی ولی فقیه سپاه، 1383. .}

 آمادگی شکل گرفت، رشد و نمود پیدا کرد، مدیون بصیرت سیاسی و معنویت است.

 امروز که دشمنان انقلاب اسلامی به صورتهای مختلف و حق به جانب، عزمشان را در نابودی انقلاب اسلامی جزم کرده اند، آگاهی و بصیرت سیاسی برادران پاسدار باید به مراتب نسبت به گذشته بیشتر باشد؛ چرا که در صف مقدم دفاع همه جانبه از دستاوردهای انقلاب اسلامی قرار داشته و آگاهی و بصیرت سیاسی آنها می تواند الگوی خوبی برای دیگران باشد. از همین رو است که سکاندار امین و وفادار به اسلام ناب در همین رابطه می فرمایند: »اهل بصیرت باشید، باید هوشمندانه، آگاهانه از خدا هم کمک بخواهید و بیندیشید، روی مسائل فکر کنید و تصمیم بگیرد و صبر و ایستادگی و استقامت در میدان جنگ نظامی خیلی آسان تر از استقامت در مقابل جاذبه هاست. عزیزان من بصیرت رإ؛ 00

/ دست کم نگیرید، از بصیرت خودتان و اولادتان صرف نظر نکنید.«{. . محمدهادی مهتدی و حسین شیداییان، رهنمود و انتظار، قم، مرکز تحقیقات اسلامی، بی تا، ص 139. .}

 بنابراین در صورت ضعف بصیرت سیاسی در سپاه، خدای نکرده ضربات جبران ناپذیری دامن گیر آن می گردد که انقلاب اسلامی اولین ضرر کننده آن خواهد بود. به لحاظ اهمیت موضوع است که در این نوشتار سعی شده آسیب های احتمالی از جهت ضعف بصیرت سیاسی بیان گردد تا همه ما متنبه شده، در این دام گرفتار نشویم که یقیناً ناخشنودی خدا و خوشحالی دشمنان خدا را به همراه خواهد داشت. سؤال اساسی در این مقاله این است که بی بصیرتی یا ضعف بصیرت سیاسی چه پیامدهایی دارد؟ همچنین سؤالاتی چون: منظور از بصیرت سیاسی چیست؟ در قرآن و روایات ما چه تأکیدی بر آن شده است؟ مصادیق کسانی که دارای بصیرت سیاسی بوده اند، کدامند؟ و بی بصیرتها چه کسانی بوده اند؟ مورد بررسی قرار می گیرد. ابتداء بحثی پیرامون بصیرت سیاسی خواهیم داشت و سپس به آثار و نتایج ضعف بصیرت سیاسی اشاره خواهیم کرد.

 الف. ضرورت بصیرت سیاسی

 بصیرت چراغی است که همواره روشنگر و نجات بخش انسان از گمراهی هاست. بصیرت به انسان قدرت می دهد که حتَّی در تنهایی و غربت چون امت واحده از صراط مستقیم سربرنتابد و هیچ هراسی از زیادی طرفداران باطل به دل راه ندهد. اساساً در همه نبردهایی{. . سید حسین اسحاقی، جام عبرت، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1380، ص 54. .}

 که مدافعان حق و باطل با هم داشتند، اهل بصیرت با چشم دل و حق محوری راه صواب را از ناصواب تشخیص دادند و راه حق را برگزیدند. براستی در سایه بصیرت است که در پرتو آن حق و باطل، راه و بیراهه، قوتها و ضعفها، تهدیدها و فرصتها به خوبی آشکار می گردد که در غیر این صورت »فَاقِدُ الْبَصَرِ فاسِدُ النَّظَرِ« یعنی انسانی بدون بصیرت و بینش، نظرش هم فاسد است.{. . محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمة، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، دارالحدیث، 1379، جلد 2، حدیث 1731، ص 504. .}

 بصیرت سیاسی برای پاسداران انقلاب اسلامی، به دلیل مسئولیتهای مهمی که دارند، یکی از اصول مهم ماندگاری برای نهاد مقدس سپاه است. ایفای چنین نقشی بدون بصیرت سیاسی میسر نیست. پاسداران برخوردار از بصیرت سیاسی، دشمن را می شناسند، از ترفندهای آنان آگاهی دارند، از گذشته و سابقه معاندین و مخالفین نظام اسلامی آگاهی دارند. به همین خاطر فریب وعده ها و وعیدها و زرق و برق این و آن را نخواهند خورد. بصیرت سیاسی به سپاهی توانایی پاسداری از انقلاب اسلامی را می دهد. پاسدار آگاه می داند که غفلت از شناخت دشمن درونی و بیرونی، ضربه های سخت و گاه جبران ناپذیر را برای کشور به همراه می آورد. بنابراین هر چه بصیرت بیشتر باشد، در دفاع از انقلاب اسلامی موفق تر خواهد بود. افزون بر آن کوتاهی در بصیرت، به شکست انقلاب اسلامی خواهد انجامید که در این صورت پاسدار و پاسداری مفهومی نخواهد داشت.

 به راستی برافراشتن پرچم مقدس جمهوری اسلامی بر قُلل رفیع عالم در راستای نیل به هدف نهایی اسلام ناب یعنی برپایی حکومت جهانی حضرت صاحب(ع) مسئولیت سنگین و پرخطری است که تنها در توان صابران بصیر و آگاه است. پرچمدارانی که عالم به زمان بوده و در هر شرایطی به عنوان خواص طرفدار حق، لحظات حساس را درک نموده و صحنه نبرد را می شناسند و راه و شیوه مبارزه را به خوبی تشخیص می دهند. در این صورت است که با آگاهی و شناخت توأم با صبر و پایداری، سنگینی و گستردگی توطئه های دشمن کاهش می یابد و حتَّی خنثی می شود و پیروزی بر کام پرچمداران راه عزت و تعالی شیرین خواهد شد. در ادامه، نکاتی چند پیرامون بصیرت سیاسی خواهد آمد:

 ب. مفاهیم

 1. معنای بصیرت

 بصیرت برگرفته از واژه بصیر است و بصیر به معنای بینا، دانا، روشن بین و روشندل آمده که خود صفتی از صفات خداوند متعال است و بصیرت را به بینش، بینایی، روشن بینی،{. . محمد معین، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات بهزاد، 1382، ص 379. .}

 دانایی، زیرکی و هوشیاری معنی کرده اند. که در عربی به فطانت و ذکاوت آمده است. در{. . همان، ص 380. .}

 اصطلاح، منظور از بصیرت، دریافت عمیق از واقعیت می باشد که انسان را از سطح و ظواهر امور و حوادث به عمق و باطن آن رهنمون می کند. بصیرت در معانی زیر کاربرد دارد:

 × بصیرت به معنای خبره بودن (ex.ect)؛ در این معنا بصیر به کسی گفته می شود که نسبت به امور کاملاً آگاهِ آشنا و مطلع است و از تمام زوایای پیدا و پنهان کار خبر دارد. به بیان امروزی، فرد بصیر همان کارشناس و متخصص است که در کار خودش مرتکب خطا و اشتباه و عمل نسنجیده نمی شود.

 × بصیرت به معنای شهود و روشن بینی (intuitoin) هم آمده است. انسان دارای بصیرت در معنی کسی است که در مراحل حیات خودش به آگاهی و ادراکات قلبی و احساسهای درونی رسیده باشد.

 × بصیرت به معنای بینش (imsight) آمده که همان دریافت کلی از حوادث بوده، به دانسته های بشر جهت می دهد.

 × بصیرت به معنای تیزبینی (acumen) هم ذکر شده است. که در اینجا فرد بصیر به درک جنبه های پنهان حوادث از طریق توجه به دقایق و نشانه های جزیی ظاهری می رسد. که از لوازم آن، دقت، ظرافت، فهم بالا، خبرگی و تخصص، تجربه موفق، تأمل و عبرت از حوادث، توانایی ذهنی و نداشتن روحیه احساساتی می باشد. سرعت انتقال، حافظه خوب و قدرت تجزیه و تحلیل از ویژگی های فرد تیزبین به حساب می آید.

{. . عباس جدارشکیان، »عنصر بصیرت در شخصیت حضرت امام خمینی(ره)« فصلنامه مصباح، سال هشتم، شماره 32، ص 19 - 21. .}

 بنابراین بصیرت سیاسی یعنی آگاهی به زمان و مکان، فهم سیاستهای رایج دنیا و دشمن شناسی که اگر کسی از آن برخوردار باشد، در تحلیل رویدادها و درک وقایع قریب الوقوع و پیش بینی روند امور به سلاحی مجهز است که می تواند بر پدیده های سیاسی اشراف بیشتری نسبت به سایرین پیدا بکند.

 2. بصیرت در قرآن

 واژه بصیرت عیناً و واژه هایی چون بصیر، مبصر، مبصرة، مستبصر، ابصار و... در موارد زیادی در قرآن به کار رفته اند. که در اینجا به چند آیه بسنده می کنیم:

 × در وصف آیات قرآن، آمده »قَدْ جَاءَکم بَصَائِرُ مِن رَبِّکمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ عَمِی فَعَلَیهِا وَمَا أَنَا عَلَیکمْ بِحَفِیظٍ.« (انعام: 104) یعنی آیات الهی و کتب آسمانی که سبب بصیرت شماست البته از طرف خدا آمد پس هر کس بصیرت یافت، خود به سعادت رسید و هر کس کور بماند خود در زیان افتاد و من نگهبان شما از عذاب خدا نیستم. و در آیه ای دیگر می فرماید: »هذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدی وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ یوقِنُونَ.« (جاثیه: 20) یعنی این (قرآن) برای عموم مردم مایه بصیرت بسیار و برای اهل یقین موجب هدایت و رحمت پروردگار است.

 × بصیرت را مبنای دعوت انبیای الهی معرفی کرده است و می فرماید: »قُلْ هذِهِ سَبِیلی أَدْعُوا إِلَی اللَّهِ عَلَی بَصِیرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِی وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ.« (یوسف: 108) یعنی، ای رسول ما، امت را بگو طریقه من و پیروانم همین است که خلق را به خدا با بینایی و بصیرت دعوت کنم و خدا را از شرک منزه دانم و هرگز به خدای یکتا شرک نیاورم.

 × مفهوم مُبْصر در قرآن آمده که صفت متقین است و رهایی یافته از وسوسه شیطان، آنجا که اعلام می دارد: »إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِنَ الشَّیطَانِ تَذَکرُوا فَإِذَا هُم مُبْصِرُونَ.« (اعراف: 201) یعنی، چون اهل تقوی را از شیطان وسوسه و خیالی به دل فرا رسد، هماندم خدإ؛ذط00

/ را به یاد آرند و همان لحظه بصیرت و بینایی پیدا کنند.

 × در قرآن اولی الابصار را برای اهل عبرت به کار گرفت و فرمود: »... إِنَّ فِی ذلِک لَعِبْرَةً لأُولِی الْأَبْصَارِ.« (آل عمران: 13) یعنی، البته بدین آیات الهی اهل بصیرت اعتبار جویند. و در جای دیگر به صراحت اعلام می دارد: »فَاعْتَبِرُوا یا أُولِی الْأَبْصَارِ.« (حشر: 2) یعنی، ای هوشیاران عالم از این حادثه پند و عبرت بگیرید.

 بنابراین با تأمل در آیات فوق، درمی یابیم که بصیرت، سبب می شود، انسان از ظواهر اشیاء و حوادث عبور کند و به درکی فراتر از چهره ظاهری آنها نایل آید. در این معنی اهل بصیرت با استمداد از خداوند متعال و قرآن کریم به عمق تحولات و حوادث روزگار می رسند که در این صورت جزو مؤمنان صالح و هدایت یافتگان خواهند بود.

 3. بصیرت در نهج البلاغه

 بصیرت مفهومی است که در خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار (حکمت های) نهج البلاغه به آن تأکید شده است. در حکمت 157 می خوانیم:

 قَدْ بُصِّرْتُمْ اِنْ أَبْصَرْتُمْ، وَ قَدْ هُدِیتُمْ اِنِ اهْتَدَیتُمْ وَ أَسْمِعْتُمْ إِنِ اسْتَمَعْتُمْ.

 یعنی اگر چشم بینا داشته باشید، حقیقت را نشانتان داده اند، اگر هدایت می طلبید، شما را هدایت کردند و اگر گوش شنوا دارید، حق را به گوشتان خواندند.

{. . محمد دشتی، ترجمه نهج البلاغه، قم، مؤسسه فرهنگی، تحقیقاتی امیرالمؤمنین، 1383، ص 482. .}

 همان حضرت داشتن بصیرت را برای نظامیان بسیار مهم دانستند و در خطبه 150 می فرمایند: »حَمَلُوا بَصائِرَهُمْ عَلی اَسْیافِهِمْ.« یعنی مؤمنان واقعی که با پیامبر اکرم(ص) بودند، شمشیرها در راه خدا کشیدند و بینش های خود را بر شمشیر نشاندند. و در جای دیگر می فرمایند:

 ما أَصِفُ مِنْ دارٍ أَوَّلُها عَناءٌ وَ آخِرُها فِناءٌ فی حَلالِها حِسابٌ وَ فی حَرامِها عِقابٌ. مَنِ اسْتَغْنی فیها فُتِنَ وَ مَنِ افْتَقَرَ فیها حَزِنَ وَ مَنْ ساعاها فَأتَتْهُ وَ مَنْ قَعَدَ عَنْها وَ اتَتْهُ وَ مَنْ اَبْصَرَ بِها بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ أَبْصَرَ اِلَیها أَعْمَتْهُ.

{. . همان، ص 100، خطبه 82. .}

 یعنی چگونه خانه دنیا را توصیف کنم که ابتدای آن سختی و مشقّت و پایان آن نابودی است؟ در حلال دنیا حساب و در حرام آن عذاب است. کسی که ثروتمند گردد فریب می خورد، و آن کس که نیازمند باشد اندوهناک است و تلاش کننده دنیا به آن نرسد و به رها کننده آن، روی آورد. کسی که با چشم بصیرت به آن بنگرد او را آگاهی بخشد و آن کس که چشم به دنیا دوزد کور دلش می کند.

 نماینده محترم ولی فقیه در سپاه با نقل این روایت حضرت علی(ع) در غرر که فرمود: »فَقْد البَصَرَ اَهْوَن مِنْ فَقْد البَصیرَة.« به مراتب تحمل فقدان بصر آسان تر از فقدان بصیرت{. . بصر در اینجا به معنای چشم سر است و بصیرت چشم دل. .}

 است، می فرماید: »چون کسی که چشم نداشته باشد با کمک عصا و دست به دیوار بالاخره زندگی را جمع و جور می کند، امّا کسی که بصیرت نداشته باشد به چاه هایی می افتد که درآمدنش از آن بسیار مشکل است. بصیرت مانند دوربین دید در شب است، بصیرت نوک مگسک تفنگ است برای خوب هدف گرفتن دشمن.« به راستی پیروزی در نبرد{. . حجت الاسلام علی سعیدی، »جایگاه بصیرت در پاسداری از انقلاب اسلامی«، فصلنامه مطالعات سیاسی روز، سال ششم، شماره 23، بهار 1386، ص 138. .}

 با دشمن به کثرت نیرو نیست بلکه به بصیرت و بینش مجاهدان در راه خدا بستگی دارد.

 ج. دستاوردهای بصیرت سیاسی

 جبهه شناسی، دشمن شناسی، ولایتمداری، ظلم ستیزی و مقاومت در دفاع از حق و اتکاء به ایمان می تواند از پیامدها و نتایج داشتن بصیرت سیاسی درست به حساب آید.{. حجت الاسلام علی سعیدی، همان، ص 140. .}

 کسانی که از بصیرت سیاسی برخوردار بودند و راه حق را از باطل تشخیص دادند، تمام مشکلات را به جان خریدند و در دفاع از حق به استقبال شهادت رفتند. قرآن از آنان به ربّیون نام می برد که مقاومت و دفاع از حق منش آنها بوده است. آنجایی که می فرماید: »وَکأَینْ مِنْ نَبِی قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّیونَ کثِیرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَکانُوا وَاللّهُ یحِبُّ الصَّابِرِینَ.« (آل عمران: 146) یعنی، چه بسیار رخ داده که پیغمبری جمعیت زیادی از پیروانش در جنگ کشته شده و با این حال اهل ایمان با سختیهایی که در راه خدا به آنها رسیده مقاومت کردند و هرگز بیمناک و زبون نشدند و سر زیر بار دشمن فرو نیاوردند و راه صبر و ثبات پیش گرفتند که خداوند صابران را دوست می دارد.

 د. نمونه ای از صاحبان بصیرت سیاسی

 یکی از کسانی که با بصیرت سیاسی و ولایتمداری راه خویش را برگزید و در ادامه مسیر روسفید بیرون آمد حضرت ابوالفضل العباس فرزند رشید و جنگاور حضرت علی بن ابیطالب(ع) بوده است. او با بصیرت کامل پا به عرصه حمایت از ولایت امام حق یعنی حسین بن علی(ع) گذاشت. ایستادگی او در برابر توطئه های دشمن زمانش و سرانجام شهادت او زبانزد خاص و عام است. رشادت و تیزهوشی و تیزبینی او زمانی ظاهر شد که وقتی با امان نامه دشمن در کربلا مواجه شد، دست رد به سینه آنها زد. مقام معظم رهبری درباره این برادر با وفای حضرت سیدالشهداء می فرمایند: »بصیرت اباالفضل کجاست؟ همه اینها صاحبان بصیرت بودند امّا او بصیرت را بیشتر نشان داد و در روز تاسوعا وقتی که فرصتی پیدا شد که او خود را از این بلا نجات بدهد، یعنی آمدند و به او پیشنهاد تسلیم و امان نامه کردند و گفتند ما تو را امان می دهیم، آن چنان جوانمردانه برخورد کرد که دشمن را پشیمان نمود: من از حسین جدا شوم؟ وای بر شما، اُف بر شما و امان نامه شما، نمونه دیگر بصیرت او این بود که به سه نفر از برادرانش هم که با او بودند دستور داد که قبل از او به میدان بروند و مجاهدت کنند تا این که به شهادت رسیدند. می دانید که اینها چهار برادر از یک مادر بودند. ابوالفضل العباس برادر بزرگ تر، جعفر، عبداللَّه، عثمان، انسان برادرانش را در مقابل چشم خود برای حسین بن علی قربانی بکند. به فکر مادر داغدارش هم نباشد، که بگوید حالا یکی از برادران برود تا این که مادرم دلخوش باشد به فکر سرپرستی فرزندان صغیر خودش هم نباشد که در مدینه هستند، این همان بصیرت است.«{. . پرتو ولایت، بصیرت نافذ، دفتر پانزدهم، تهران، نشر معاونت فرهنگی، بی تا، ص 21. .}

 از شخصیتهای دیگری که تاریخ از او به عنوان مدافع ولایت حق نام می برد، عمار یاسر است. او که تا آخرین نفس دست از ولایت نکشید و شربت شهادت نوشید از مصادیق بارز صاحبان بصیرت سیاسی می باشد. رهبری معظم انقلاب حضرت آیةاللَّه العظمی خامنه ای درباره بصیرت عمار می فرمایند: »عمار یاسر در جنگ صفین ملتفت شد که در گوشه لشکر همهمه است. خودش را رساند دید یک نفر آمد و وسوسه کرد که شما با چه کسانی دارید می جنگید؟ این وسوسه را چند بار در لشکر صفین بوجود آوردند و هر دفعه به گمانم عمار بود که خودش را رساند و فتنه را افشا کرد. عمار جمله ای با این مضمون گفت که جنجال نکنید، حقیقت را بشناسید. این پرچمی که در مقابل شماست من دیدم که به جنگ پیامبر آمد و زیرِ این پرچم همان کسانی بودند که الآن ایستاده اند... چرا اشتباه می کنید؟ چرا حقیقت را نمی شناسید؟ این بصیرت عمار را نشان می دهد. بصیرت چیز خیلی مهمّی است.«{. . همانجا. .}

 ه’. پیامدهای ضعف بصیرت سیاسی

 کم نبودند عالمان و رزمندگانی که فاقد بصیرت سیاسی بودند، لذا در مسیر پیمودن راه حق دچار اشتباهات شدند و درمقابل اسلام قرار گرفتند و کاری کردند که دشمنان اسلام می خواستند. بی بصیرتی و یا ضعف بصیرت آن هم از نوع سیاسی می تواند ضربات جبران ناپذیری بر پیکره جامعه اسلامی وارد کند. مقام معظم رهبری ضعف بصیرت را مهم ترین عاملی{. . حمید نگارش، راه های تقویت باورهای دینی پاسداران و خانواده ها، قم، زمزم هدایت، 1386، ص 129. .}

 می دانند که لشکریان یزید دچار آن بودند. ایشان می فرمایند: »جا دارد اگر ملت فکر کند که چرا پنجاه سال بعد از وفات پیغمبر(ص) کار کشور اسلامی به جایی رسیده که همین مردم مسلمان از وزیرشان، امیرشان، سردارشان، عالمشان، قاضی شان، قاری شان در کوفه و کربلا جمع شدند و جگرگوشه همین پیغمبر را با آن وضع فجیع به خاک و خون بکشند.«{. . سخنرانی رهبری معظم در لشکر 27 حضرت رسول اللَّه، روزنامه جمهوری اسلامی، 25 / 2 / 1376، ص15. .}

 به راستی اگر بصیرت سیاسی پاسداران انقلاب اسلامی نبود، می توانستند مصداق این جمله امام(ره) عزیز باشند که »من از سپاه راضی هستم و به هیچ وجه نظرم از شما برنمی گردد. اگر سپاه هم نبود کشور هم نبود. من سپاه پاسداران را بسیار عزیز و گرامی می دارم، چشم من به شماست.« مقام معظم رهبری در جای دیگر می فرمایند: »شأن سپاه{. . دفتر سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ره توشه های پاسدار (مجموعه فرامین و رهنمودهای امام امت خطاب به پاسداران)، تهران، دفتر سیاسی سپاه، 1361، ص 89. .}

 پاسداران انقلاب اسلامی این است که ضمن آموزش نظامی و انضباط و در یک کلمه نظامیگری، از آگاهی هم برخوردار باشد، روشن بین باشد، شمّ سیاسی داشته باشد. از زمان و مکان آگاهی داشته باشد و اِلّا سرش کلاه خواهد رفت و اشتباه خواهد کرد و اشتباه سپاهی با غیر سپاهی خیلی تفاوت می کند، و خسارت این یکی خیلی سنگین تر است. سپاه در جای خود قرار بگیرد. آنچه که لازم دارد کسب کند، آنچه را هم که لازم ندارد، کسب نکند.«{. . مقام معظم رهبری، نیروهای مسلح و سیاست از دیدگاه مقام معظم رهبری، تهران، انتشارات دفاع، 1381، ص 26. .}

 در امالی شیخ صدوق از قول امام صادق(ع) درباره خطر عدم بصیرت می خوانیم: »اَلْعامِلُ عَلی غَیرِ بَصیرَةٍ کالسَّائِرُ عَلی غَیرِ الطَّریقَ وَ لا یزیدُهُ سُرْعَةَ السِّیرِ مِنَ الطَّریقِ اِلّا بُعْداً.« یعنی، کسی که بدون بصیرت (بینایی) عمل کند چون کسی است که بیراهه رود و{. . شیخ صدوق، امالی، ترجمه کمره ای، بی جا، بی نا، بی تا، ص 421. .}

 سرعت رفتن، جز پرتی و دوری از راه برایش نیفزاید.

 در قرآن کریم، افراد ناآگاه و بی بصیرت را از چارپایان بدتر معرفی می کند. آنجا که می فرماید: »وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کثِیراً مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَیفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْینٌ لاَیبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَیسْمَعُونَ بِهَا أُولئِک کالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِک هُمُ الْغَافِلُونَ. (اعراف: 179) یعنی، و محققاً بسیاری از جن و انس را برای جهنّم واگذاردیم، چه آنکه آنها را دلهایی است بی ادراک و معرفت و دیده های بی نور و بصیرت و گوش هایی ناشنوای حقیقت، آنها مانند چارپایانند، بلکه بسی گمراه ترند، زیرا قوه ادراک مصلحت و مفسده داشتند و باز عمل نکردند، آنها همان مردمی هستند که غافل شدند.

 به راستی کسانی که با شناخت و معرفت هدفی را انتخاب نکنند، به طور مسلم در به ثمر رساندن آن از هیچ تلاش و کوششی دریغ نمی کنند؛ ولی برعکس آنانی که نسبت به هدف آگاهی نداشته باشند، در ادامه مسیر سرگردان، مضطرب خواهند شد و با این حالت نمی توانند به هدف برسند. واقعیت این است که با فقدان بصیرت در بین نیروهای نظامی بویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نمی توان از انقلاب حفاظت کرد، چنانکه ماندگاری انقلاب اسلامی تا به امروز و گذشتن از مسیرهای سخت به بصیرت و آگاهی پاسداران انقلاب اسلامی میسر شد، بصیرت به یک سپاهی کمک می کند تا مسیر حق و کمال را بپیماید و در برابر سختیها و لغزشها و توطئه ها مقاومت کند. بصیرت قطب نمای حرکت آنها در زندگی حق است. در غیر این صورت چه بسا از هدف پاسداری در حفاظت از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن بازماند که این خطری نابخشودنی است. در ادامه خساراتی را که از بی بصیرتی و یا ضعف بصیرت سیاسی ممکن است دامنگیر این نهاد مقدس و پاسداران رشید اسلام گردد یادآوری می کنیم:

 1. انحراف از مسیر حق و ولایت. حق مداری زمان و مکان نمی شناسد، همیشه ارزش است، اگر با ابزار بصیرت سیاسی به حق رسیدیم به هیچ بهایی از آن دست برنمی داریم. آنانی که مدافع حق بودند تمام مشکلات را به جان خریدند و از حق و امامان حق دست برنداشتند برعکس کسانی که از ضعف بصیرت رنج می بردند، در بین راه به انحراف کشیده شدند. در تاریخ کم نیستند کسانی که به حق پشت پا زدند و به خسران دنیا و آخرت رسیدند. مهم ترین مصداق این گروه، خوارجِ زمان علی بن ابیطالب(ع) هستند که رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیةالله العظمی خامنه ای درباره عدم بصیرت آنها می فرمایند: »در اجتماعاتی که شما برادران عزیز و جوانان مؤمن و انقلابی این دوران دارید، آنچه که بیش از همه باید مورد توجه قرار گیرد، دو چیز است: اول، کامل کردن آگاهی از شرایط، کامل کردن معرفت به زمان، فهم صحیح زمان و تحلیل صحیح حوادث. اگر این تحلیل صحیح نباشد، مشکلات به وجود خواهد آمدو حتّی ایمانهای محکم، هم به سبب نبودن آگاهی و روشن بینی و تحلیل درست از وقایع، ممکن است در جهت خلاف قرار گیرد. همان طور که در قضیه خوارج اتفاق افتاد، خوارج اکثرشان دارای ایمانهای محکمی بودند، که از آگاهی و نورانیت و معرفت، بی بهره بود، لذا در مقابل امیرالمؤمنین علیه الصلوة والسّلام قرار گرفتند. دومین چیزی که در این جلسات باید مورد مداقّه قرار گیرد عمل است، یعنی شیوه ها و رفتارها، خطمشی ها و عملکردها و بررسی اشکالات و تصحیح شان.«{. . مقام معظم رهبری، 26 / 6 / 1371. .}

 حضرت علی(ع) بیشترین مشکل را با گروه خوارج داشت و می فرمودند: »اِعْلَمُوا اَنّ اللَّهَ تَبارَک وَ تَعالی لیبْغض مِنْ عِبادِه المُتلوّن فَلا تَزُولُوا عَنِ الحَق وَ ولایته اهل الحقّ.«؛{. . علامه محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، تهران، ولایت، 1362، ج 10، ص 105. .}

 یعنی بدانید خداوند متعال از بندگان متلون (که هر روز به رنگی درمی آیند) بیزار است. پس از حق کناره نگیرید و ولایت اهل حق را رها نکنید. ضعف بصیرت سیاسی سبب خواهد شد که ایمان از استحکام برخوردار نباشد و به اندک گفتاری تغییر عقیده دهد و با اندک ابهامی از راه برگردد. تاریخ گواه است که چه بسا بودند افرادی که در رکاب پیامبر(ص) جنگیدند ولی با ظهور پیامبران دروغین و کذاب مانند مسیلمه دست از دین پیامبر اکرم(ص) برداشتند و به ادیان ساختگی روی آوردند. خوارج در برابر ناطق{. . ماهنامه فرهنگی شماره 133، ص 67. .}

 قرآن یعنی علی بن ابیطالب(ع) شعار »لا حکم الا للّه« را سرمی دادند، چه کج فهمی که آنها گرفتار آن شده بودند. پس اگر قرار است پاسداران عزیز از پاسداری از انقلاب اسلامی{. . رضا نوروزیان، جریانات سیاسی در دوران حکومت امیرالمؤمنین(ع)، قم، زمزم هدایت، 1387، ص 150. .}

 چون گذشته موفق باشند تا از مسیر حق و ولایت جدا نشوند باید اینگونه باشند که »ولایت فقیه باید همچون خون زندگی بخش در رگ سپاه جاری شود و این جریان باید در عملکرد سپاه و سپاهیان تجلی کند.«{. . مقام معظم رهبری، مجموعه پیامها، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بی تا، ص 52. .}

 2. اطاعت از بیگانگان و دشمنان انقلاب اسلامی. ضعف بصیرت سیاسی سبب خواهد شد که در تصمیم گیریهای سیاسی - اجتماعی تحت تأثیر بیگانگان قرار بگیرند و به جای اینکه به حق بیندیشند به شیادان دل خوش کنند. این همان چیزی است که دشمنان قسم خورده اسلام می خواهند. زیرا دشمنان در کمین گاهها هستند تا برای خود نیرو جمع کنند. به راستی بی بصیرتها همواره در معرض تندبادهای سهمگین توطئه های بیگانگان قرار دارند. مرحوم علامه شهیدی در همین زمینه می گوید: »حقیقت این است که گروهی از سپاه علی(ع) به ظاهر با او بودند و در نهان با معاویه سر و سری داشتند و گروهی دیگر (اکثریتی که گرد او را گرفته بودند) از منطق درست بهره ای نداشتند یا در پی اعمال نظر نبودند، مردمی دستخوش احساسات آنی، توطئه گر، تحریف پذیر، خودخواه و خودرأی که نمی دانند چرا می پذیرند؟ چرا به پا می خیزند؟ چرا پشیمان می شوند؟ و از نو چه می خواهند و چرا می خواهند.«{. . علامه جعفر شهیدی، پس از پنجاه سال، تهران، امیرکبیر، 1358، ص 85 - 86. .}

 علامه آیت اللّه مصباح یزدی با هشدار به همین مطلب می گوید: »می توان گفت که در هر جامعه ای اکثریت افراد هم از دیدگاه علمی و هم از نظرگاه اخلاق و عملی در حد میانگینی واقع اند. اینان چون نه از علم و معرفت کافی برخوردارند و نه دارای ملکات اخلاقی راسخ و تغییرناپذیرند، شدیداً تحت تأثیر دیگران قرار می گیرند. از این رو تبلیغات و تلقینات بیش از همه در اینان مؤثر و کارگر می افتد.«{. . علامه محمدتقی مصباح یزدی، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، تهران، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، 1368، ص 378. .}


  • حسن صیادی

مؤمن

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی